700 meter – EDI: 18.95
Gilde der beklimmingen Amstel Gold Race: NEE
–
Holle wegen in grubben of droogdalen zijn mooi. De meeste zijn natuurlijk uitgesneden door overvloedig hemelwater als regen en sneeuw. Maar ook de mensheid is hier mede verantwoordelijk voor. Al in een ver verleden trokken bijvoorbeeld de Romeinen met paard en wagen of te voet van grub naar grub. Door de combinatie met het wassende regenwater ontstonden diepere dalen en steeds steilere helling wanden. Groter gezien bestaat het Heuvelland waar wij tegenwoordig doorheen fietsen of wandelen uit plateaus (hoogvlaktes) doorkruist met kleine riviertjes, droogdalen of grubben. Deze worden verbonden door jawel, holle wegen.
Een prominent bewoner van de holle wegen is de das. Dassenburchten zijn dan ook een veel voorkomend verschijnsel in Zuid-Limburg. Ze graven hele gangenstelsels in de hellingswanden van de weg en voelen zich hier thuis. Niet voor niets won Bernard de Das Hinault al eens de Amstel Gold Race.
In Zuid-Limburg liggen genoeg van dit soort holle wegen. Vaak zijn ze omgeven door bijzonder groen en vormen ze een ideaal leefgebied voor bepaalde diersoorten. Dit maakt ze uitermate interessant voor wandelaars en natuurliefhebbers. Wanneer een holle weg tevens wordt omgeven door planten, bomen en begroeiing kun je spreken van een natuurlijke tunnel. Een schitterend gezicht.
Ook wielrenners zijn graag te gast in en rondom de holle wegen, zeker omdat velen tegenwoordig voorzien zijn van een laag asfalt. Het insnijden van grubben of dalen, zoals bijvoorbeeld in het droogdal van Colmont, zorgt voor flinke hoogteverschillen. Klimmen vormt hier de hoofdmoot en dat kan met bijvoorbeeld de Vrakel- en Fromberg uitstekend.
Maar ook elders heb je legio voorbeelden. Zo heeft Sittard de Kollenberg met zijn steile randen, vind je tussen Wolfhagen (buurtschap behorende tot Schinnen) en Oirsbeek zowel de Scholtissen Holenweg als de Hagendoornweg en ligt nabij Schin op Geul met het Gerendal zelfs eens heus wegenstelsel aan holle wegen, al dan niet fietsvriendelijk.
Naast die hellingen in de holle wegen doorheen het Gerendal herbergt de omgeving rond Schin op Geul nog enkele beklimmingen die het beschrijven waard zijn. Zo heb je het Krekelbosch en verderop in Walem ligt de Walemerberg, die samenkomt met de Goudsberg. Alle bovengenoemde beklimmingen behoren tot het Centraal Plateau.
De overgang (of verbinding) van het Centraal Plateau naar het naastgelegen plateau van Ubachsberg wordt echter gemaakt via de Holleweg in Schin op Geul, nog zo’n typische beklimming in Zuid-Limburg waarvan het achterliggende en onbekende verhaal nét dat extra beetje cachet geeft.
Deze Holleweg wordt vlak voor de top namelijk doorsneden door het spoor van de Miljoenenlijn. Op zichzelf niet zo bijzonder (meerdere beklimmingen in Zuid-Limburg doen dit), ware het niet dat hier een onvoorstelbaar drama heeft plaatsgevonden.
In 1986 komt een man in een rolstoel vast te zitten op het spoor en wel bij de onbewaakte overgang bovenop de Holleweg in Schin op Geul. De man, die niet kan praten en enkel kan communiceren middels een conducteursfluit en een seinbord, poogt een naderende stoptrein nog te waarschuwen en tot stoppen te manen. Helaas mag dit niet baten, wat opa Flodder ook probeert. Een kromgebogen seinbord vormt de stille getuige van het drama.
Bovenstaand fragment komt voor in de film Flodder uit 1986 van Dick Maas en berust op geen enkele waarheid. Met 2,3 miljoen bezoekers bezet Flodder een 6de plaats in een lijst van succesvolste Nederlandse films.
En route.
Om de Holleweg te beklimmen dien je – komende vanaf Valkenburg – allereerst de befaamde Keutenberg aan je rechterzijde te negeren. Over deze angst-inboezemde klim is genoeg gezegd en geschreven. Hoewel je hart altijd sneller gaat kloppen wanneer het bruinkleurige informatiebord met daarop de in wit geschilderde letters Keutenberg nadert, laat je nu het verstand zegevieren. De Keutenberg is vandaag voor anderen.
Met een gevoel van opluchting (of spijt) dender je over de Geul door naar de voet van de Holleweg, die aan de rand van Schin op Geul, samen met de Heilige Maagd Maria in haar zoveelste kapel, op je wacht. De rust regeert hier direct en heeft zo zijn charme.
De beklimming.
Van rustig starten is echter niet direct sprake. Vanaf de oude boerderij mag de klim dan wel vrij regelmatig omhoog lopen, echt gemakkelijk gaat dit niet. Iedere meter die onder je wielen doorgaat voel je en tot aan de beruchte spoorwegovergang wordt de klim niet gemakkelijker. Na het verlaten van de fysieke holle weg ligt het zwaartepunt van de beklimming. Iets wat je niet direct doorhebt en neigt naar gezichtsbedrog, maar de hellingspercentages ruiken hier even aan de dubbele cijfers.
Na de passage aan het spoor (kom alsjeblieft niet met je voorwiel tussen het spoor vast te zitten) blijkt het zwaartepunt nog even te blijven hangen en gaat de Holleweg over in de Delkesweg, waarmee ook het einde van de beklimming langzaam in zicht komt. Officieel maak je de klim af door op de splitsing rechts aan te houden in de richting van Ransdaal (Ransdalerweg). Mooier is om iets eerder af te haken en af te dalen naar de pittoreske buurtschap Opscheumer.
De Holleweg in Schin op Geul is geen hoogvlieger, maar dat maakt hem niet minder mooi. Ga rechtop zitten de spoorwegovergang, kijk om je heen en neem de talrijke vergezichten in je op. Zeker op dit soort beklimmingen dient het genieten te prevaleren boven het presteren.
Door af te dalen naar Opscheumer blijf je tevens op koers voor een volgende beklimming. De Koulenberg laat zich aardig vergelijken met de Holleweg, maar is richting het gehucht Koulen iets zwaarder dan zojuist het geval was. Beide beklimmingen vormen tezamen een aardig tweeluik dat je benen op spanning zet.
In koers.
Voor zover te achterhalen valt is de Holleweg in Schin op Geul nimmer onderdeel geweest in enige koers van naam.
Correctie: Na een waardevolle tip van Rom Brans ben ik er achtergekomen dat de Holleweg in Schin op Geul voorheen één van de beklimmingen was in de, helaas ter ziele gegane, Tweedaagse van het Heuvelland.
Tekst: Niels Smits – © 2021
